සෙක්කුව

සෙක්කුව කැරකෙන්නේ එක තැන ය. එහෙම කිව්වහම හරියට ම හරි නැත. එය නිශ්චලව නොපවතින නිරන්තරයෙන් කැරකැවීමට භාජනය වෙන නිසා එසේ කීම හරියටම හරි නැත. එසේ වුව ද එය වැරදිත් නැත. එය ගමන් කරන මුත් එයට එහෙමට ගමනක් නැත. අවසානයේ පෙනෙනු ඇත්තේ එය එක තැනම පල්වෙන එකක් බව ය. එයින් කළ හැකි එකම කාර්යය තෙල් හිඳ ගැනීම ය.

අපේ රටේ ගමන් මග ද ටිකක් ඒ වගේ ය. එය ගමනේ යෙදෙන මුත් ටික දුරක් ගොස් බැලූ විට පෙනෙන්නේ කැරකී ඇත්තේ එක ම තැන බව ය.

අපට ටී ජි ඩබ්ලිව් සිල්වා යන නමින් ලේඛකයෙකු සිටියේ ය. ඔහුගේ ලේඛන කලාවට නොමඳ උපහාසය ද හරි හරියට එක් වී තිබුනේ ය. 1939 තරම් ඈත දී දිනමිණ පුවත්පතට සතර වරම් දෙව් රජුන් ලක්දිවට බැසීම නමින් පළ වූ කෙටි කතාවක් මගින් ලංකාවේ බෞද්ධ භික්ෂූන් ද උපාසික උපාසිකාවන් ද ඔහු දක්වා තිබුනේ ධර්මය පිලි නොපදින, සැප සම්පත් ම හොයන, බොරුවෙන් ජීවත් වන, අය ලෙස ය. කතාවේ හැටියට එය සතර වරම් දෙවියන් ලංකාවට බැස තමන් ම පන්සල්, භික්ෂූන් හා උපාසික උපාසිකා ඇසුරෙන් ලද  අත්දැකීමෙන් ම සොයා දැන ගෙන තිබෙන්නකි. එයින් වසර 80 ට පසු, අද 2019 දී ද, අපට කියන්නට සිදු ව ඇත්තේ ද අඩුවැඩි වශයෙන් ඒ කතාවම ය. අසරණ වූ අයට පිටුපා බලයම වන්දනා මාන කරන බහුතරයක් භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ හා බෞද්ධයින්ගේ හැටි ස්වභාවය පිළිබඳ එම කතාව අද කිව්වා නම් සමහර විට ඔහු ඉතිරි වන එකක් නැත. ඔහු අවලාද වලින් ද අවමන් වලින් ද නාවනු ඇත. හිරේ විලංගුවේ දමනු ඇත. නඩු පවරනු ඇත. අදත් එදාත් අතර වෙනසක් ඇත්නම් සිදු ව ඇති වෙනස එපමණ ය. ඒ එදාටත් වඩා අද අප පල්ලම් බැස තිබීම ය.

ධර්මය ප්‍රචාරය කරමින් බුදුන්ගේ මග යන සංඝයා වහන්සේලා අද නැතුවා නොවේ. ඒ එදා හිටි තරමට ය. ඒ අය එදා සිටියේ ද අද සිටින්නේ ද අතලොස්සකි. අප රට වැටී ඇති අගාධයෙන් ගොඩ ගන්නට එහෙම කුඩා පිරිසකට හැකි වේ දැයි යන්න ප්‍රශ්නයකි.

අප මේ බුදු පුතුන්ගේ එක තැන පල්වීම දක්වන්නේ විශේෂ කරුණක් නිසා ය. ඒ සෙසු ආගම්වල අය ඔවුන් තමන්ගේ ලොකු අයියා ලෙස හැඳින්වීමට කැමති නිසා ය. ඔවුන් ගන්නා මග සෙසු ආගම් භක්තියකන්ගේ ජීවිතවලට ද ඒ නිසා ම රටට ද බලපාන නිසා ය. ඔවුන් එක තැන පල්වීම රට එක තැන පල්වීමකට බල පෑ හැකි නිසා ය.

සියල්ල දත්

ඊට අමතරව බුද්ධාගම ගැන පමණක් නොව ඉන් බාහිර කරුණු අනෝරාශියක් ගැන ඔවුන්ට අදහස් තිබෙන නිසා ය. ග්ලයිපොස්පේට් පොහොර සම්බන්ධයෙන් ද කිරිපිටි සම්බන්ධයෙන් ද ගිලන් රථ සම්බන්ධයෙන් ද කාන්තාවන් අඳින ඇඳුම් සම්බන්ධයෙන් ද ගෘහ ජීවිතය ගත කළ යුතු ආකාරය සම්බන්ධයෙන් ද ලිංගික එක් වීමක දී බිරිඳ ක්‍රියා කළ යුතු ආකාරය සම්බන්ධයෙන් ද රජය අත්සන් කරන ගිවිසුම් සම්බන්ධයෙන් ද යන විවිධ දේ සම්බන්ධයෙන්, ඒ ඒ ක්ෂේත්‍රයන්වල කටයුතු කරන ප්‍රමාණික බුද්ධිමතුන්ට පවා නැති, කරුණු කාරණා ඔවුන් දන්නා බවක් පෙන්වන නිසා ය. ඒවා ගැන පමණ ඉක්මවා ක්‍රියාත්මක වන නිසා ය. පොඩ්ඩ බැරි වුන ගමන් උපවාස කරන නිසා ය.

එහෙත් ධර්ම කාරණා සම්බන්ධයෙන් සිදු වන සාකච්ඡා නැති තරම් ය. ඔවුන් විසින් කියන හා නොකියන කතා ඇසූ කෙනෙකුට සිතෙනු ඇත්තේ ධර්මය හැරුණු කොට සෙසු සියල්ල ඔවුන් විසින් හදාරා ඇති බව ය.

සිවුරට ඇති බලය සුළුපටු නොවේ. මිනිසුන් කියන්නේ තමන් වඳින්නේ සිවුරට මිසක එය පොරවා ගෙන ඉන්නා සිරුරට නොවන වග ය. ඒ නිසා ම පැරණි පසුගාමීත්වයම මේ සිවුරේ එතී ඇත්නම් අගාධයට යනුයේ බුදු දහම හෝ සංඝ ශාසනය පමණක් නොවේ. මුළු රටම ය.

සංඝයා වහන්සේ ද බෞද්ධ උපාසික උපාසිකාවන් ද තේරුම් ගත යුතු කාරණය නම් බුද්ධාගමේ ආරක්ෂාව තිබෙන්නේ බුදු බණට අනුව තමන්ගේ සිත කය වචනය සංවර කර ගැනීම තුළ බව ය. එහි පරිහානිය ඇති වන්නේ පිටින් එන ආක්‍රමණයන්ගෙන් නොව ඇතුළතින් කුණු වීම තුළ බව ය.

ඒ නිසා ඔවුන් කළ යුත්තේ තවදුරටත් මීට දශක ගණනාවකට ඉහත අනගාරික ධර්මපාල තුමන් සුදු ආණ්ඩුවක සන්දර්භය යටතේ කියූ දෑ නැවත වමාරන්නේ නැතිව අලුතින් ලෝකය දෙස බැලීමට උගෙනීම ය. සර්වකාලීන සත්‍යය බුදු දහමේ ඉගැන්වීම් තුළින් තෝරා බේරා ගෙන, ඒවා වත්මන් සන්දර්භයට යොදා ගැනීම ය.

බුදුන් වහන්සේ ධර්මය දේශනා කළේ බිඳුනු තුවාල වුනු සිත් සුවපත් කරනු පිණිස ය. අද දවසේ බහුතර භික්ෂූන් වහන්සේලා කටයුතු කරන්නේ බලය වන්දනා කිරීමටත් ඒ හරහා වරප්‍රසාද ලබා ගැනීමටත් ය. ඔවුන් කරන්නේ ඒ උදෙසා ධර්මය විකෘති කිරීම ය. මිනිසුන්ගේ සිත් බිඳවීම ය. උන්ගේ සිත් තවදුරටත් තුවාල කිරිම ය. තිබෙන තුවාල පෑරීම ය.

කාක දූපත හා බගලවතී ස්කෝලෙ හාමිනේ ගැන ලියූ ටී ජී ඩබ්ලිව් සිල්වා ලංකාවට හතර වරම් දෙවිවරුන් “වැඩම කරවමින්” මීට දශක අටකට පෙර කළ හෙලිදරව්ව අද ද එලෙසම අදාළ වනවා පමණක් නොව, එය අද වන විට වඩාත් උග්‍ර අතට ද හැරී තිබෙන බව, බෞද්ධයින්ගේ සැළකිල්ලට භාජනය විය යුතු ය.

මෙය තේරුම් ගැනීම පමා කිරීමෙන් සිදු විය හැකි එකම දේ නම් උගත් හා බුද්ධිමත් තරුණ-තරුණියන් ආගමෙන් ඈත් වීම ය. උන්ට ආගම තිත්ත වීම ය. ආගමට අතීතයක් මිස අනාගතයක් නැති වීම ය. සෙක්කුව එක තැන දැනට කැරකෙතත් ඉස්සරහට මේ සෙක්කුව ම ඉතිහාසයේ කුණු බක්කියට ඉක්මණින් තල්ලු වී යෑම ය.

මෙය අදාළ වන්නේ බුද්ධාගම සම්බන්ධයෙන් නොවේ. අප ජිවිතවලට බලපාන බොහෝ දේට ද මේ සෙක්කුවේ උපහැරණය අදාළ ය.

හැම තැන ම සෙක්කු

සිංහල දෙමල වාර්ගික විරසකයේ අතීතය හාරා බැලුව ද අප දකින්නේ ඒ කතාව ම ය. දෙමල ජනතාවගේ සාධාරණ ඉල්ලිම් ලබා දීමට දකුණේ කිසියම් ආණ්ඩුවක් ඉදිරිපත් වූයේ ද විරුද්ධ පක්ෂය විසින් බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලා ඉදිරියට දමා ගෙන, ජවුසම් නටා, ඒවා නවතා දැමුනේ ය. ආණ්ඩුවේ පාට එහි දී වෙනසක් පෙන්නුම් කළේ නැත. එක වරක් විරුද්ධත්වය ඉදිරිපත් වූයේ බණ්ඩාරනායකට ය. ඊළග වතාවේ එය ඩඩ්ලිට ය. තෙවැනි වතාවේ එය ජේ ආර්ට ය. සිව්වෙනි වතාවේ එය චන්ද්‍රිකාට ය. පස්වෙනි වතාවේ එය රනිල්ට ය. ඊළග වතාවේ එය රාජපක්ෂ කෙනෙකුට වුව විය හැකි ය.

රට තුළ හිටි හැටියේ මතුවන ආගමික ගැටුම් ද, ඉතිහාසය නැවත නැවතත් ඒ ආකාරයෙන් ම වාගේ සිදු වන බවට, තව උදාහරණයකි. සිංහල මුස්ලිම් කෝලාහල ආගමික ගැටුමක් ලෙස ආරම්භ වූ බවට වාර්ථා වන්නේ 1915 දී ය. ඒ සිංහලයන් සංවිධානය කරන ලද පෙරහැරක්, පල්ලියක උත්සවයක් පැවැත්වෙන අතරතුර, ඒ පල්ලිය ඉදිරියෙන් ගමන් කරවීමෙන් ඇවිල ගිය ගැටුමකි. ඒ සුද්දාගේ ආණ්ඩුව තිබුන කාලයේ ය. පෙරහැර සඳහා බලපත්‍රයක් නිකුත් කර තිබූ නමුත් ඒ බලපත්‍රයේ කොන්දේසි අනුගමනය නොකිරිම හේතුවෙන් ආරවුල කැන්දා ගනු ලැබූ බවට කතාවක් ද පවතින්නේ ය. ගැටුම් මග හරිනවා වෙනුවට, ගැටුම් සොයා ගෙන යෑමේ පුරුද්ද, අද පමණක් නොව, එදා ද පැවති බව කරුණු සොයා ගෙන යන විට පෙනෙන්නේ ය. එවැනි ම සිද්ධි අලුත්ගම ද බේරුවල ද පසුව දිගන හා තෙල්දෙණියේ ද ඇති වුනු බව නොරහසකි. වසර සියයකට පසුවත් එක ම දේ සිදු වන්නේ එසේ ය.

ඒ හැම වරම ප්‍රදර්ශනය වුනේ සෙක්කුව කැරකෙන්නා සේ අප ද වටේ ට ගමන් කරන ස්වභාවයක පසු වන බව ය. ඉතිහාසයේ නැවත නැවතත් එක ම දේ මෙසේ එකම විදිහට සිදු වෙමින් පැවතියේ ය. එය එක ක්ෂේත්‍රයක පමණක් නොව ක්ෂේත්‍ර ගණනාවක විහිදුනක් විය.

මේ ගැන හොඳම විග්‍රහය කාල් මාක්ස්ගේ ය. ඔහු කීවේ ඉතිහාසය නැවත නැවතත් ප්‍රතිනිර්මාණය වන බව ය. ඔහු කීවේ, පළමු වර සිදු වන විට ඛේදවාචකයක් වන යමක්, දෙවැනි වර නැවත පැන නැගි විට, විගඩමක් වෙන බව ය. කාල් මාක්ස් කියූ දේවල් සමහරකට මෙම ලේඛකයා එකඟ නොවෙතත් ඉතිහාසය සම්බන්ධයෙන් ඔහු පල කළ මේ අදහසට ලේඛකයා ගරු කරන්නේ ය. මේ අතීතය ප්‍රතිනිර්මාණය වීම අප රටේ දෙවරක් නොව, දිගින් දිගට ම සිදු වන නිසා එයට කිව යුත්තේ කුමක් දැයි කාල්මාක්ස්වත් දනී දැයි ලේඛකයාට සැක ය.

වෙනසකට වෙනසක් අවශ්‍ය ය

කිසිවක් වෙනස් වන්නේ නැතිනම් කිසිවක් වෙනස් වන්නේ නැත. කිසිවෙකු වෙනස් වන්නේ නැත්නම් ද කිසිවක් වෙනස් වන්නේ නැත. අපේ රටේ ද කිසිවෙකු හෝ කිසිවක් වෙනස් වන්නේ නැත. ඒ නිසා ප්‍රතිඵලය එක තැන පල් වීම ය.

අපට අවශ්‍ය දේ අප ම නිපදවා ගත යුතු යැයි හාහෝවක් තිබුනේ හැත්තෑව දශකයේ ය. ඒ පරීක්ෂණය කරන්නට ගොස් අපි හාල් පොලු මිරිස් පොලු ද දමා ගෙන පාන් පෝලිම්වල පැය ගණන් රස්තියාදු වුනෙමු. ඒ පරීක්ෂණය නතර වුනේ ඒ ආණ්ඩුව හයෙන් පහක චන්දයෙන් ද පරාජය කරමිනි. බලයට පත් වූ ආණ්ඩුව ඒ වෙනුවට විවෘත ආර්ථිකය හඳුන්වා දුන්නේ ය.  අප එහි හොඳ නරක මැද දශක හතරක් දිවි ගෙවා ඇත්තෙමු. එහෙත් අදට ද ඇහෙන හඩ වන්නේ අපේ දේ අප ම නිපදවා ගත යුතු බව ය. ඒ, අප රට පමණක් නොව උතුරු කොරියාව හැරුණු විට හැම රටක්ම ගෝලීයකරණය වූ ලෝකයක, එහි ආශිර්වාදය මැද ම, දිවි ගෙවමින් ය. මේ ගෝලීයකරණය වූ ලෝකයේ කිසිම වැදගත් දෙයක්, තනි රටක සම්පත් යොදා ගෙන, තනි රටක පමණක් නිපදවීම, සාර්ථක වන්නේ නැත. වෙන එකක් තබා අප නිපදවා ගන්නවා යැයි ආඩම්බරයෙන් කියන අපේ බත, එසේ අප විසින් නිපදවා ගන්නවා යැයි කීම ම, අද විහිළුවක් වී තිබෙන්නේ ය. ඒ සඳහා යොදා ගැනෙන දේ අතර අපේය කියා කිව හැක්කේ ශ්‍රමයත් භූමියත් පමණක් බව අප මේ ලිපි පෙළේ වරින් වර කියා ඇති නිසා ඒ බව මතක් කිරිම පමණක් සෑහේ යැයි සිතමු. ගෙවී ගිය හැත්තෑව දශකය පසු කර වසර පනහක් ගෙවී යන මේ මොහොතේත් අප කියන්නේ අපේ දේ අප හදා ගත යුතු යැයි කියන ඒ බණේම වීම ඒ නිසා විහිළුවක් ව තිබෙන්නේ ය.

ලෝකය ජය ගත හැක්කේ ලෝකයෙන් වෙන් වී ජීවත්විමෙන් නොවේ. එයට වටිනා දේ සපයන, එයින් වටිනා දේ උකහා ගන්නා, අන්තර් පැවැත්මක් ගැන විශ්වාසය කිරීමෙනි. අනාගතයට යා හැක්කේ නැවත නැවතත් පැරණි අතීතයටම යෑමට උත්සහ කිරිමෙන් නොවේ. එයින් තීරණාත්මක ලෙස වෙන්වීමෙනි. චීනය ලෝක බලවතෙකු බවට පත් වුනේ එය සාර්ථකව කිරිමෙනි. ඉන්දියාව ද ගමන් කරමින් ඉන්නේ ඒ මාවතේ ම ය. එහෙත් අප රටේ සිදු වන්නේ එක ම දෙය නැවත නැවතත් කිරීම ය. ඒ සඳහා වෑයම් කිරිම ය. අපට ඒ නිසා ම සිදු වනු ඇත්තේ, තවදුරටත් ලෝකයෙන් වෙන් වී, තනියම ජීවත් වීමට කරන හඩ ගෑම් තුළ, වැනසී යන්නට ය.

මෙයින් පෙනෙන්නේ සෙක්කුව කැරකෙන්නේ ආගම, ජාතිය හා දේශපාලනය වටා පමණක් නොව සමස්ථ සමාජ දේහය ම වටා බව ය.

අපට බලාපොරොත්තු ගොඩක් ඇති නමුත් අප වෙනසට බිය ය. ඒ නිසා ඉන්නේ ගල් ගැසී ගෙන ය. එහෙම නැති අය කැමති වැඩි ඈතකට නොගොස් එක තැන කැරකීමට ය. ඒ නිසා සෙක්කුවේ ගමනට ඔබ්බෙන් ගමනක් අපට නැත.

අලුත් බෝතලයක දමා තිබුන ද ඒවා පරණ වයින් ම නම්, ඒවා බී, අලුත් රසක් අපේක්ෂා කිරීමේ තේරුමක් නැත. පරණ ආකල්ප වල ම ගැලී සිටිමින් අලුත් රටක් අපේක්ෂා කිරීමේ ද එපමණට ම තේරුමක් නැත.