දහම් පාසල් අනිවාර්යය කිරීම

අපි ඒ කාලෙ මැර වැඩ කරල තියෙනව තමයි ඒත් අපි දහම් පාසලුත් ගියා නෙ. මේ දෙදෙනෙකු අතර සංවාදයකින් අහුලා ගත් කෑල්ලකි. විමසිය යුතු ප්‍රකාශනයකි.

මෙයින් කියවෙන්නේ මැර වැඩ කරන අතර දහම් පාසල් යනවා වැනි හොඳ වැඩ ද ඔවුන් විසින් කර ඇති බව ය. මේ අපේ රටේ බොහෝ දෙනා හිතන විදිහය ය.

ඔවුන්, හොරකම් කළේ වුව ද පන්සිලුත් අපි ගන්නවා යැයි සිතා සැනසෙන අප රටේ බහුතරය වැනි ය. තෘෂ්ණාව ඇලීම පමණක් නොව ගැටීම ද ඉහලින් පැවතුන ද අපි බණත් අසනවා යැයි සිතා සැනසෙන බහුතරය වැනි ය.

මැර වැඩ තරාදියක එක පැත්තකත් දහම් පාසල අනිත් පැත්තටත් දමා තුලනය කළ විට සැනසීමට මග පෑදේ ද?

මා කැමති මේ කතාව උඩු යටිකුරු කිරීමට ය. දහම් පාසල් ගියේ නම් මැර වැඩ කළේ කෙසේ ද? ඉන් අදහස් වන්නේ දහම් පාසලින් ප්‍රයෝජනයක් නොවුනු බව ද?

මේ සංවාදය වඩාත් වැදගත් වන්නේ දහම් පාසල් අනිවාර්යය කිරීමට ගෙනෙන යෝජනාවක සද්දය වටපිටින් ඇසෙන නිසා ය.

බණ හැම තැනම ය

මේ තරම් බණ කියන බණ අසන දේශයක් තවත් තිබේදැයි මම නොදනිමි. එම ප්‍රකාශය මගේ එකක් ම නොවේ. රටේ සිදුවන දෙයින් කම්පා වෙන බොහෝ මිනිසුන් කියන කතාවකි. එහෙත් අප රට තුළ පව්කාර වැඩ වල ද කෙළවරක් නැත. එයින් කියන්නේ බණත් පවත් කරට කර යන බව ය. සමාන්තරව කෙරෙන බව ය. රේල් පීලි දෙක මෙන් මුණ නොගැසී ඉදිරියට යන බව ය.

බණෙන් පව නොවැළකේ නම් බණ අසන්නේ කුමකට ද? ලවුඩ්ස්පීකර් දමා මිනිසුන් නින්දෙන් ඇහැරවා බලෙන් බණ අස්සවන්නේ කුමකට ද? බණ හොඳ දෙයක් නිසාත් කෙරෙන පව එයින් සමනය කර ගත හැකි යයි සිතන නිසාත් එය කරනවා වෙන්නට පුළුවන. එයින් කියවෙන්නේ, අප කරන්නේ දුගඳ හමන කුණු ගෙදර පුරවා ගෙන එය අතික්‍රමණය කිරීමට ඊට උඩින් සුවඳ පැන් ඉසිනවා වැනි වැඩක් බව ය. ගඳ ඉවත් නොකර එය පරයන්නට සුවඳ එකතු කිරීම නිසා ගඳේ අප්‍රසන්න බව අඩුවේ ද? ඉන් වැඩක් වේ ද?

ආගමික රටවල් අතර අපට අත් වන්නේ ලොවේ පස් වෙනි ස්ථානය ය. ඉන් අදහස් වන්නේ බෞද්ධයින් පමණක් නොව වෙනත් ආගමිකයන් ද අප රටේ හරි හරියට ආගම අදහන බව ය. ඒ අංශයෙන් ලෝකයේ අප පරයා ගොස් තිබෙන්නේ රටවල් හතරක් පමණක් බව ය.

අපරාධ හරි හරියට ය

ශ්‍රී ලංකාවේ වසරකට සිදුවන නීති විරෝධී ගබ්සා සංඛ්‍යාව 240,000 ක් පමණ වේ යැයි සමීක්ෂණයකින් හෙලි වී ඇත. රටේ අභිසරු ලියන් 40,000 ක් පමණ සිටිතැයි ද ගණන් බලා තිබේ. අවාසනාවකට ඔවුන්ගේ ගනුදෙනුකරුවන් ගණන තවම ගණන් බලා නැත. මේ ගබ්සාවත් වෛශ්‍ය වෘත්තියත් නීති විරෝධිව තිබිය දී ය. මේ කාරණා දෙක නිසා ම වැඩිම අවදානමට ලක් ව ඇත්තේ මව් පදවිය උරුම කාන්තාවන් ය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් කළ සමීක්ෂණයකට අනුව ජනගහණයෙන් 14.5% ක් පිරිමින් ජීවිතයේ කිසියම් අවස්ථාවක දූෂකයෙක් වී තිබේ. පසුගිය (2012) වසරේ පමණක් ඒ අගය 4.9% ක් විය. මේ ක්‍රියාවලට සම්බන්ධ අයගෙන් 96.5% ක්ම නීතියෙන් ගැලවී ගොස් තිබේ. මේ අය අතුරින් 11.1% ක් ගැහැණුන් 4ක් හෝ ඊට වැඩියෙන් හෝ දූෂණයට ලක් කර තිබේ. දූෂණය සම්බන්ධයෙන් මුණිවත රැකීමට බොහෝ කාන්තාවන් කටයුතු කරන නිසා සැබෑ අගයන් මීට වඩා වැඩි වන්නට ඉඩ තිබේ.

අපරාධ දර්ශකය අතින් රටවල් 115 ක් අතර ශ්‍රී ලංකාව ස්ථාන ගත වන්නේ අපරාධ වැඩි රටවල් අතර 61 වෙනි ස්ථානයේ ය. ඒ ලෝකයේ වඩාත් සුරක්ෂිත රට බවට, ආගම අඩුවෙන් අදහන රටවල් අතරින් දෙවැනි තැන ගත්, ජපානය පත් වෙද්දී ය.

ශ්‍රී ලංකා දුම්කොළ හා මද්‍යසාර අධිකාරිය 2016 දී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වාර්ථාවකට අනුව ලංකාවේ ඒක පුද්ගල මත් පැන් පරිභෝජනය, ආගම අඩුවෙන්ම අදහන, යුරෝපයේ මෙන් පස් ගුණයකි.

දූෂිත ගනුදෙනු අතින් ශ්‍රී ලංකාව ඉන්නේ රටවල් 176 ක් අතර 95 වෙනි තැන ය. ඒ ට්‍රාන්ස්පෙරන්සි ඉන්ටර්නැෂනල් ආයතනයට අනුව ය. පසු ගිය දිනක යුරෝපා කොමිසම කළු සල්ලි සුදු කිරිම සම්බන්ධයෙන් වඩාත් ඉඩ තිබෙන රටවල් කීපයට ශ්‍රී ලංකාව ද ඇතුළු කර තිබුනේ ය. ඊට ඇතුළු කර තිබු අනිත් රටවල් මෙසේ ය. බොස්නියාව, හර්සෙගොවිනා, උතුරු කොරියාව, ඉතියෝපියාව, ඉරානය, ඉරාකය, සිරියාව, ට්‍රිනිඩෑඩ් හා ටොබැගෝ, ටියුනීසියාව, වනාතු සහ යේමනය ය.

මේ සියල්ල පස්පව් වලට අඩු වැඩි වශයෙන් අදාළ සංඛ්‍යාලේඛන ය. එම සංඛ්‍යාලේඛන විමසන විට පෙනෙන්නේ ආගම, අපරාධ හෝ අපායගාමී කටයුතු කිසිවක් අඩු කිරීමේ ලා, සමත් ව නැති බව ය. අතිශයින් අසාර්ථක වී ඇති බව ය. මෙය ලංකාව සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව වෙනත් රටවල් සම්බන්ධයෙන් ද දකින්නට ලැබෙන්නකි.

පරස්පරය

මේ පරස්පරයට හේතුව කුමක් විය හැකි ද? ආගම මිනිසුන් බය කරන්නේ ය. ඒ පවට බිය ඇති කිරීමෙනි. පව් කිරීමෙන් අපා ගත වන බව කීමෙනි. එසේ තිබිය දී පවින් මිනිසුන් ගලවා ගැනීමට ආගම අපොහොසත්ව ඇත්තේ මන් ද? අප නැවත නැවතත් විමසිය යුත්තේ ඒ කාරණාව ය.

උත්තරය ඇත්තේ අප ආරම්භ කල අපේ මිතුරාගේ පාරම් බෑමෙනි. අපි මැර වැඩ කළ බව ඇත්ත. ඒත් අපි දහම් පාසල් ගියා.

එසේ එලිපිට ප්‍රකාශ නොකළ ද ආගම් අදහන වැඩි දෙනෙක් සිතන්නේ එය ය. අප මැර වැඩ කළ ද අපි පල්ලි ගියා. අපි පන්සල් ගියා. අපි යාඥා කළා. අපි බණ ඇහැව්වා. අපි දන් දුන්නා. අපි පුද පූජා පැවැත්වුවා, අපි බෝධි පූජා කළා. අපි කඨින පිංකම් කළා. පෙරහැර කළා. අපි කප් රුක් පූජාව කළා. අපි අටපිරිකර පූජා කළා. අපි පහන් දහසේ පින්කම් කළා. දහම් පූජා කළා. දහම් පත පොත මුද්‍රණය කර බෙදා දුන්නා. අට විසි බුද්ධ පූජා කළා. ලයිස්තුව දිග ය. ඒ සියල්ල කළ බව ද කරන බව ද ඇත්ත ය. ඔව් ඒ අතර අපි මැර වැඩ ද කළා.

නිරාගමිකයෙකුට එහෙම බේරෙන්නට බැරි ය. ඔහු ඒ කිසිවක් නොකරන නිසා ය. මැර වැඩට හිලව්වට ගන්නට ඔහුට දහම් පාසලක් නැත. ඒ නිසා ඔහු මුළුමණින් නිරාවරණය ය. නිරාගමිකයන් වැඩි රටවල අපරාධ අඩුවීමට එය හේතුවක් වන්නට බැරි ද?

අන් රටවල තතු

ජපානයේ ආගම අදහන අය ජනගහණයෙන් 13% කි. එය ලොව අඩුවෙන්ම ආගම් අදහන රටවල් අතර දෙවැනි රට ය. ඒ අතර එය අපරාධ අතින් අඩුම දර්ශකය හිමි රට ය. වඩාත්ම සුරක්ෂිත රට ය. අපරාධ අඩුම රට  ය. ජපානයේ පමණක් නොව ආගම අඩුවෙන් අදහන තවත් රටවල අපරාධ දර්ශකය අතිශයින් අඩු ය.

එස්ටෝනියාව ආගම් නොඅදහන රටවල් අතර තුන්වෙනි තැන ගන්නා විට සුරක්ෂිත දර්ශකයේ 7 වෙනි ස්ථානය හිමිකර ගන්නේ ය. ආගම් නොඅදහන රටවල් අතර ඉදිරියෙන් ඉන්නා රටවල් 20ට එක් වෙන ස්විස්ටර්ලන්තය නෙදර්ලන්තය සුරක්ෂිත රටවල් අතර පිළිවෙලින්  9 වෙනි 21 වෙනි ස්ථාන ගන්නේ ය.

අනෙත් අතට අප දකින්නේ ආගමික රටවල් අතර තුන්වෙනි තැන ගන්නා නයිජීරියාව අපරාධ අධික රටවල් අතර 14 තැන ගන්නා බව ය. වඩාත්ම ආගමික රට වන ඉතියෝපියාව අපරාධ වැඩිකම අතින් රටවල් 115 ක් අතර 45 තැන ගන්නේ ය. පස් වෙනි තැන ගන්නා ශ්‍රී ලංකාව අප කලින් ද සඳහන් කළ පරිදි රටවල් 115 ක් අතර අපරාධ වැඩිකම අතින් 61 වෙනි තැන ගන්නේ ය.

මෙයින් පෙනී යන්නේ ආගමෙන් අපරාධ අඩු කිරිමට, අපාය ගාමී ක්‍රියා අඩු කිරීමට, කර ඇති බලපෑම අතිශයින් සීමිත බව ය. එය ඇතැම් තැනක ප්‍රතිවිරුද්ධ තත්වයක් පවා ඇති කිරීමට හේතු වී ඇති බව ය.

අහසින් එන නිගමන

අප බොහෝ විට නිගමන වලට එන්නේ එක්කෝ සංඛ්‍යාලේඛන නොවිමසා අපට හැඟෙන දැනෙන ආකාරයට ය. නැතිනම් අප දන්නා එක් හෝ තවත් උදාහරණයක් ගෙන හැර දක්වමින් ය. ඊට ප්‍රතිපක්ෂ සියලු උදාහරණවලට පිටුපස හරවමින් ය. ඒ අප දැනටමත් පිළිගන්නා දේ තහවුරු කර ගැනීමට ය. ඇතැම් විට අපට ම ඒත්තු ගන්වා ගැනීමට ය. එය සත්‍යය සොයන විදිහ නොවේ. බොරුව සනාථ කරගන්නා විදිහකි.

අපට අවශ්‍ය සත්‍යය නම් අප හිස් කඩදාසියක් ගෙන වැඩ පටන් ගත යුතු ය. අපේ ඔලුවේ ඇති කුණු කන්දල් ඉවත දමා කරුණු සංඛ්‍යාලේඛන විමසමින් විවෘත මනසකින් සත්‍ය සෙවීම ඇරඹිය යුතු ය. ඒ ගමනේ දී අප මෙතෙක් සිතා සිටි දේ වැරදි යැයි ඒත්තු යැයි නම් ඉවත දැමීමට සැදී පැහැදී සිටිය යුතු ය. අපේ ඔලුවේ ඇති වෙන යම් මතවාදයක් ඉදිරියට ගෙන අපේ පැරණි දැනුම දිගින් දිගට සනාථ කිරීමට නොයා සත්‍යය පමණක් සොයා යා යුතු ය. සත්‍යය  සෙවීම විවෘතව කළ යුතු ය.

සත්‍යය කුමක් ද? ආගමිකත්වය හා අපරාධ අතර එහෙමට සම්බන්ධයක් නොමැති බව ය. තිබේ නම් එය වඩාත් ළග ආගමිකත්වය වැඩි වන විට අපරාධ වැඩි වීමකට මිස අඩු වීමකට නම් නොවන බව ය.

දහම් පාසල් අනිවාර්යය කිරීමට පොරොතුව බොහෝ දේ සොයන්නට තිබෙන බව මේ සංඛ්‍යාලේඛන අපට කියන්නේ ය. ආගම් නොඅදහන අය නරුමයන් කියන්නට පෙර අපට තව බොහෝ දේ සිතන්නට සිදු වන බව ද එය අපට කියන්නේ ය.

ආගම කුමකට ද

කුඩයක් තියෙන්නේ වැස්සෙන් පින්නෙන් හා අව්වෙන් ආරක්ෂා වීමට ය. ආගම ද බොහෝ දෙනෙකුට එවැනි දෙයකි. ඔවුන්ට එය අවශ්‍ය තමන් කරන අපාය ගාමී ක්‍රියාවල විපාකවලින් තමන් ගලවා ගැනීමට ය. තක්කඩියන් අත පිරිත් නූල් දුසිම් ගණන් තිබෙන්නේ ඒ නිසා ය.

දැන් අප මුලින් කී ප්‍රකාශය දෙසට හැරෙමු. අපි ඒ කාලෙ මැර වැඩ කළා තමයි ඒත් දහම් පාසලුත් ගියා. එහි අඩංගු කරුණු වෙනස් නොකර අපට ඒ ප්‍රකාශය ම මෙසේ ද කළ හැකි ය. අපි දහම් පාසල් ගියා තමයි ඒත් අපි මැර වැඩත් කළා. බැලූ බැල්මට ඒ ප්‍රකාශ දෙක වෙනස් නැත. ඇත්තටම කරුණු අතින් දෙකෙන් ම කියවෙන්නේ එක ම දෙයකි. එහෙත් ඒ දෙකින් පල කරන්නට හදන්නේ මතවාදයන් දෙකකි.

එකක තමන් හොඳ බව ය. මැර වැඩ කිරීම නිසා යම් නරකක් වුයේ නම් දහම් පාසල් ගිය නිසා එය නිශේධනය වන බව ය.

අනෙකෙන්  කියන්නේ දහම් පාසල් ගියාට වැඩක් නොවුනු බව ය. මැර වැඩ කිරීම දිගින් දිගට සිදු වූ බව ය.

මෙය භාෂා හරඹයක්ම නොවේ.

පළමුවැන්නෙන් කියන්නේ ආගමික අතින් තවත් ඉදිරියට යන්නට වුවමනා නම් දහම් පාසල් අනිවාර්යය කිරීම සාධාරණ බව ය. දෙවැන්නෙන් කියන්නේ අපරාධ අඩුකිරීම යන දර්ශකයන්ගෙන් ඉදිරියට යන්නට වුවමනා නම් එයින් ඵලක් නොවන බව ය. ඒ සඳහා වෙනත් පියවරයන් අවශ්‍ය බව ය.

දහම ගැන දහම

බුදු දහමේ එන එක් උවදෙසක් වෙයි. ඒ යමක් ඇසූ විට ඇසූ බව පිළිගන්න. එතැනින් එහාට ඒ ගැන නොසොයන්න කියා ය. ඇසුවේ ය. ඇසුවා පමණකි. මෙසේ උවදෙස් දෙන්නේ ඇලීම හා ගැටීමෙන් තොරව ජීවත් වෙන්නට ය. ඇසු දෙය පිටුපස එලවා ගියොත් සිදුවන්නේ එක්කෝ ඇලීමක් ඇති කර ගැනීම ය. නැතිනම් ගැටීමක් ඇති කර ගැනීම ය. එහෙත් අපේ උපාසක උපාසිකාවන් එය ගන්නේ බණ ඇසීම සම්බන්ධයෙන් පමණ ය. ඔවුන් බණ ඇසූ විට ඇසුවා පමණ ය. ඉන් එහාට මුකුත් නැත.

ඒ උවදෙසට සම්බන්ධ තව උපදෙසක් වෙයි. ඒ යමක් දුටු විට දුටු බව පිළිගන්න. එතැනින් එහාට එ් ගැන නොසොයන්න. දුටුවේ ය. දුටුවා පමණකි. මෙසේ උපදෙස් දෙන්නේ ද ඇලීම හා ගැටීමෙන් තොරව ජීවත් වෙන්නට ය. දුටු දෙය පසුපස එලවා ගියොත් සිදුවන්නේ එක්කෝ ඇලීමක් ඇති කර ගැනීම ය. නැත්නම් ගැටීමක් ඇති කර ගැනීමට ය. අපේ උපසාක උපාසිකාවෝ එය යොදා ගන්නේ ධර්ම පුස්තක සම්බන්ධයෙන් පමණ ය. ඔවුන් දහම් පොතක් දුටු විට එය දුටුවා පමණ ය. එය කියවන්නේ නැත. කියෙව්වත් එයින් කිසිවක් ගන්නේ නැත. දුටුවා පමණ ය.

බණ ඇසුවාට ධර්ම පුස්තකයන් කියෙව්වාට ධර්ම සාකච්ඡා නොකෙරෙන්නේ මේ නිසා ය. බණ අසන ධර්ම පුස්තක කියවන බොහෝ අයගෙන් යම් ප්‍රශ්නයක් ඇහුවොත් දෙන උත්තර දෙකක් තිබේ. සුත්‍ර පිඨකය කියවන්න. උගත් හාමුදුරු කෙනෙකුගෙන් අසන්න. එතැනින් ධර්ම සාකච්ඡාව අවසන් ය.

ඔහු අනියමින් කියන පණිවුඩය මෙය ය. ප්‍රශ්නය ඇත්තේ ඔබට ය. මට ප්‍රශ්නයක් නැත. ඒ නිසා සෙවිය යුත්තේ ඔබ ය. බොහෝ අයට ප්‍රශ්නයක් නැත්තේ ඔවුන් බණ ඇසීමෙන් පමණක් සෑහීමකට පත් වන නිසා ය. පින්කමකට සහභාගී වුනා යැයි සිතා සිත පහදවා ගෙන ඉන් නතර වන නිසා ය.

සංවාදයක් නැති බණ

කිසිම බණ ගෙදරක බණ අවසන් වූ පසු බණ ගැන කතා කරනු මා දැක නැත. කතා කරනවා නම් එය එක ප්‍රකාශයකින් කෙළවර වේ. ෂෝක් බණ ටික. බණ ඇරෙන්නට අන් සියල්ල ගැන කතා කර බණ අවසානයේ අප විසිර යෑම තුළ ප්‍රකට වන්නේ මේ ලිපියේ අප උලුප්පන කාරණය නොවේ ද? ඒ බණ තිබෙන්නේ අසන්නට මිස පිළිපදින්නට නොවන බව ය.

මා බෞද්ධයෙකු නිසා මට කිව ඇත්තේ බෞද්ධ ආගම සම්බන්ධ කතාව පමණ ය. සෙසු ආගම්වල කතාව ද මීට දෙවැනි විය නොහැකි බව පොදුවේ ලාංකික හැසිරීම අපට කියන්නේ ය.

රටක් ආගමික වූ පමණින් එය සෙසු යහපත් දර්ශක වල ප්‍රකට නොවන්නේ මේ නිසා ය. ආගමෙන් එලිය ලබන්නට නම් අප විසින් බොහෝ දේ කළ යුතු ව තිබේ. දහම් පාසල් අනිවාර්යය කිරීමෙන් නම් ඒ එලිය ලැබෙන්නේ නැත.

ආගම පිට ඔපයට අදහනවාට වඩා නිරාගමිකයෙකු ලෙස ජීවත් වෙන එක හොඳ ය. අඩු වශයෙන් තමන්ට වංචා කරගැනීමෙන් පමණක් නොව, ලෝකයට වංචනිකයෙකු වීමෙන් ද, ඉන් වැළකිය හැකි නිසා ය. ඒ තුළ ස්වයං විනයක් හදා ගැනීමට පවා ඉඩ තිබෙන නිසා ය. බල කෙරෙන නිසා ය. ඒ වැරදි වලට හිලව්වට, ආත්මය රවටා ගන්නට, කිසිදු දෙයක් ඔහු/ ඇය විසින් නොකරන නිසා ය.

රාජ ආඥා

සියලු දෙනා බණ ඇසීමට අනිවාර්යයෙන් පැමිණිය යුතු බවට රාජආඥාවක් පමුණුවා ගැනීමට බුදුන් කටයුතු කළේ නැත. ඒ එසේ කිරීමට උන්වහන්සේ සතුව බොහෝ රාජ්‍යයන්හි බලයක් තිබිය දී ය. උන්වහන්සේට ඒ සඳහා හැකියාවක් තිබිය දී ය. ඒ නිසා ම දහම් පාසල් අනිවාර්ය කිරීමට උත්සහ කරන අයට බුදුන් වහන්සේගෙන් තව බොහෝ දේ ඉගෙනීමට තිබෙන බව කියමින් ලිපිය අවසන් කරමි. එහෙත් ඒ තව වැදගත් එක් කරුණක් සඳහන් කරමින් ය.

දහම් පාසල් යන තරුණයෙකුගෙන් ඔහු දහම් පාසල ගැන දරණ මතය කුමක් දැයි පිළිවිසීමි. ඔහු කීවේ තමන් යන්නේ තම පාසලේ දකින්නට නොලැබෙන (ඔහු යන්නේ පිරිමි පාසැලකට ය) ගැහැණු ළමුන් එහි දී මුණ ගැසිය හැකි නිසා බව ය. දහම් පාසල් වලින් ඊට වඩා මෙහෙයක් වන බව මම නම් සිතමි. විශේෂයෙන් මා දන්නා දහම් පාසල් කීපයකම පාසල් තුළ නැති බාහිර ක්‍රියාකාරකම් කිරීමේ වරය සිසුනට ලැබී තිබිණි. ඒ නිසා අවසාන වශයෙන් කිව යුත්තේ දහම් පාසල අයහපත් නොවන බව ය. එහෙත් එයින් අපේක්ෂා කරන්නේ රටේ අපරාධ අඩු කරගැනීම නම් එසේ සිතන අය අපේක්ෂා භංගත්වයට පත් විය හැකි බව ය. දහම් පාසල් තිබුණාට කමක් නැත. එහෙත් එය අනිවාර්ය කිරීම ගැන දෙවරක් සිතිය යුතු ය.

තිත්ත ඇත්ත හා රසවත් බොරුව

ඇත්ත ඇතැම් විට තිත්ත ය. අප සියලු දෙනාට මැරෙන්නට සිදු වන බව එවැනි තිත්ත ඇත්ත කි.

ඇත්ත මෙන් නොව බොරුව හැම විටම වාගේ රසවත් ය. මරණින් පසු දිව්‍ය සැප සම්පත් ලැබිය හැකි ය යන්න එවැනි බොරුවකි. බෞද්ධ සාහිත්‍යයට අනුව සදෙව් ලොවක් ඇති විට ක්‍රිස්තියානී සාහිත්‍යයට අනුව තිබෙන්නේ එකම එක දෙවි ලොවකි. ඒ අනුව බෞද්ධයන්ට දෙවියෙක් විය හැකි අතර ක්‍රිස්තියානුන්ට දිවිය ලෝකයට යා හැකි මුත් දෙවියෙක් වෙන්නට බැරි ය. එම ආගමේ විශ්වාසයන් අනුව ඇත්තේ එක දෙවි කෙනෙකු බැවිනි. මේ දෙකම එක විට හරියන්නට විදිහක් නැත. එක්කෝ මේ දෙකම වැරදි ය. නැතිනම් එකක් නිවැරදි වන අතර එකක් වැරදි ය. දෙපැත්තෙන්ම එක වගේ සහතික මේ සම්බන්ධයෙන් ලැබෙන නිසාත් එක කාරණයක් පිළිගන්නේ නම් අනිත් කාරණය ද පිළිගැනීමට සිදු වේ. දෙකම එක විට ඇත්ත විය නොහැකි බැවින් බුද්ධිමත් තීරණය වන්නේ දෙකම නිශ්ප්‍රභා කර දැමීම ය. ඒ ආගම් දෙකේම පූජකයන් විසින් තමන් කියන දෑ තදින්ම විශ්වාස කරන ලෙස ඉල්ලා සිටින නිසා ම, ඒ එකක් නිශ්ප්‍රභා කරන්නේ නම්, අනික ද නිශ්ප්‍රභා කළ යුතු නිසා ය.

එහෙත් එය විද්‍යාත්මක ක්‍රමය නොවේ. ප්‍රශ්නයකට ඇත්තේ මේ සම්බන්ධයෙන් විද්‍යාත්මක ක්‍රමය අනුගමනය කළ නොහැකි වීම ය. එයට හේතුව මේ සංකල්පයන් දෙකෙන් එකක් වත් බොරු කරන්නට බැරි නිසා ය. බොරු කිරිමට අමාරු සංකල්පයක් එය කොතරම් පට්ට කෙබරයක් වුව ද බොරු කළ හැකි ජගතෙක් නැත. ඒ අපභ්‍රංසයේ තේරුම කුමක් ද?

බොරු කළ නොහැකි බොරු

යමක් ඇත්තක් යනුවෙන් නිශ්චයව ම කිව හැක්කේ එය බොරුවක් බව ඔප්පු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයක් අපට තිබෙන අවස්ථාවක පමණි. එම ශාක්‍යතාවය තිබිය දී ම බොරු කළ නොහැකි නම් එවිට එය ඇත්තක් ලෙස සැළකේ.

උදාහරණයක් ලෙස සාමාන්‍ය වායු පීඩනය යටතේ ඇති ජලය සෙන්ටිග්‍රේඩ් අංශක සියයට රත් කළ විට ජලවාෂ්ප බවට පත් වන්නේ ය යන්න අපට පරීක්ෂණයක දී බොරුවක් දැයි බැලිය හැකි ය. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ එය රත් කර බැලීම ය. එය බොරු නම් බොරු කළ හැකි ය. බොරු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයකින් යුක්ත ය.

එසේ ඔප්පු කිරීමේ ශාක්‍යතාවයක් නැති යම් ප්‍රකාශයක් ඇත්ත ලෙස සැළකිය නොහැකි ය. එය බොරුවක් ලෙස සහතික කොට කීමට ද බැරි ය.

දිව්‍ය ලෝකයක් නැතැයි කියන්නට කිසිම ජගතෙකුට බැරි ය. එහෙත් ඇතැයි කියන්නට පරණ කතා ඇරුණහම වෙනත් භෞතික සාක්ෂි ද නැත. ඒ නිසා ම එය වැරදි දැයි බැලීමට විදිහක් නැත.

බොරුවට තටු ලැබෙන්නේ මෙතැන දි ය. වඩාත් ශක්තිමත් තටු ලැබෙන්නේ බොරුවක් හිත හිතා නිර්මාණය කළ හැකි නිසා ය. වඩාත් රසවත් කළ විට බොරුව වඩාත් ආකර්ෂණීය වන්නේ ය.

ස්වාමීන් වහන්සේ කෙනෙකුට භක්තියෙන් ආසනයක් පැලඳු තැනැත්තියක් මරණින් මතු දෙව්ලොව ඉපදී මැණික් පුටුවකට හිමිකම් කියන කතා උපාසකම්මා කෙනෙකුට ආශ්වාදය ගෙන දෙන්නේ එවැනි සරල කටයුත්තකින් ලැබිය හැකි ආනිශංස මහත් වන නිසා ය. මරණින් අවසාන වන ජිවිතයක් වෙනුවට මරණින් මතු ජීවිතයක් ලැබීමෙන් නොනැවතී දිව්‍ය සැප සම්පත් ඇති ජීවිතයක් ලැබීමේ ඉඩ හසර ම සතුට උපදවන රසවත් ප්‍රවෘත්තියක් වූ විට මේ තරම් සරල කටයුත්තකින් එය කර ගත හැකි නම් සතුට දෙගුණ තෙගුණ වන්නේ නිතැතින් ය.

ඔබේ තෝරා ගැනීමට විකල්ප දෙකක්

දැන් ඔබ ඉදිරියේ පැහැදිලි දෙකක් තිබේ. එකක් කටුක තිත්ත ඇත්ත ය. ඒ නම් ඔබ මැරෙන බව ය. මරණයෙන් අවසන් වෙන ජීවිතයක් තිබීම කණගාටුදායක ඇත්තකි. දෙවැන්න ඒ මරණින් මතු යන දෙව්ලොවක් ගැන ය. එය කටුක හෝ තිත්ත නැත. රසවත් ය. එහි ඇතැයි කියන සැප සම්පත් ගැන බොහෝ දේ හිත හිතා කිව හැකි ය. ඒ එකක්වත් බොරුවක් යැයි ඔප්පු කළ නොහැකි නිසා ය.

එවැනි දෙකක් අතුරින් තෝරා ගැනීමක් කරන්නට සිදු වූ විට මිනිසුන් තෝරා ගන්නේ රසවත් එක ය. බොරු කරන්න බැරි “බොරුව“ ය. නැතැයි කියන්නට බැරි දිව්‍ය ලෝකය ය.

තව උදාහරණයක් ගෙන බලමු. දෙවියන්ට බාර හාර වීමෙන් යමක් ලබා ගත හැකි ය යන්න රසවත් ආරංචියකි. දෙව්ලොව ඇති කප් රුකකටත් සිතූ පැතූ සම්පත් ලබා දිය හැකි බව කියවේ. දිව්‍ය ලෝකයේ නොව මේ ලෝකයේම එවැන්නකට ඉඩක් තිබෙනවා යැයි කියන රසවත් පුවත වෙත ඒ නිසා අප ඇදී යන්නේ නිතැතිනි. එපමණක් නොවේ. එය හැබෑවක් නොවේ යැයි කියමින් අපේ ආතල් කඩන්නට එන පුද්ගලයා සම්බන්ධයෙන් අපට ඇත්තේ තරහකි. කෝපයකි. මෙතරම් රසවත් බොරුවක් අප ඉදිරියේ දී තිබිය දී තිත්ත ඇත්ත අපට මුණ ගස්වන්නේ කුමකට ද යන්න අපේ අවිඥානයට ඇති වන හැඟීම ය. අමාරුවෙන් මගහරින්නට හදන මේ සත්‍යය මුලිච්චි කරන මිනිසාට කුණුහරුපයකින් සංග්‍රහ කිරීමට මිනිසුන් පෙළඹෙන්නේ මේ නිසා ය.

රසවත් කතන්දර

මේ බොරු කළ නොහැකි කතන්දර විශ්වාස කිරීමට අපට අවශ්‍ය පොඩි දෙයකි. හාමුදුරුවන් බණට හෝ දේවගැති තුමා යාඥාවේ දී කී බව, එසේත් නැතිනම් ත්‍රිපිටකයේ හෝ බයිබලයේ සඳහන් ව ඇති බව, නැතහොත් පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට ආ බව, වැනි කුඩා දෙයක් මේ විශ්වාසය සඳහා ප්‍රමාණවත් ය. ඒ කාලාම සූත්‍ර දේශනාවේ විශ්වාසයට ගැනීම සඳහා භාවිතා නොකට යුතු යැයි බුදුන් කී කරුණුම ය. අමතර වශයෙන් ඔවුන්ට අවශ්‍ය වන්නේ එක් වැදගත් සාක්කියකි. කියමනකි. තොරතුරකි. විද්‍යාවෙන් හැම දෙයක් විස්තර කළ නොහැකි ය යන්න ඒ අනගි තොරතුර ය. එය විද්‍යාඥයන් පවා පිළිගන්නා එකකි. දැන් සියල්ල හරි ය. රසවත් ම බොරුව විශ්වාස කරන්නට කටයුතු සම්පාදනය වී ඉවර ය.

වඩාත් ම පුදුම සහගත දෙය නම් රසවත් වන්නේ නම් බොරුව මිනිසුන් විශ්වාස කරන බව නොවේ. එකිනෙකට පරස්පර බොරු පවා වෙන වෙනම පැකැට්ටු වලට දමා, කොටු වලට දමා, වෙන වෙනම ඔවුන් විශ්වාස කරන බව ය. අපි උදාහණයක් ගෙන බලමු.

බෞද්ධාගමේ ඉගැන්වීම් වල සඳහන් වන්නේ යමෙකු කළ කර්මය ගොනු පස පස එන කරත්ත රෝදය මෙන් ඒ පුද්ගලයා පසු පස එන බව ය. එයින් ගැලවීමක් නැති බව ය. එය සනාථ කරන ජාතක කතා රාශියකි. එය කෙතරම් ද යත් වෙනත් කෙනෙකු පවා ඉන් ගලවා ගැනීමටවත් බුදුන් වහන්සේ සමත් නොවී යැයි ද බුදුන් වහන්සේට පවා ඉන් ගැලවීමක් නොවී යැයි ද සඳහන් කතා බුදු සිරිත කියවන කෙනෙකුට දකින්නට ලැබෙි. එය විශ්වාස කරන අතරේ ම කරුමයෙන් ගැලවීමට පිරිත් නූලේ පටන් දෙවියන්ගේ බැල්ම හරහා සුර යන්ත්‍ර මන්ත්‍ර දක්වා ද විවිධ දේ පිහිට සෙවීමට බෞද්ධයෝ පෙළඹී සිටිති.

පරස්පර බොරු

මේ පරස්පරය අප තේරුම් ගන්නේ කෙසේ ද? එක තේරුම් කිරීමක් විය හැක්කේ මේ දෙකින් එකක් ගැනවත් දැඩි විශ්වාසයක් මිනිසුන්ට නැති බව ය. කරන්නන් වාලේ කරනවා විනා මේ දෙක තුළ පරස්පරයක් තිබෙන බවවත් විමසන්නට මිනිසුන්ට අවශ්‍ය නැති බව ය. කනා ගල් ගහනවාක් මෙන් ගල් ගැහැව්වොත් එකක් වත් වදින්නට ඉඩ ඇත. ඇතත් නැතත් පරලොව සුදනෙනි මහත යනුවෙන් කීවේ අනවශ්‍ය විදිහට ඇති නැති බව සොයා යන්නට නුවුමනා බව ය.

නැත්නම් අප විසින් එය තේරුම් ගන්නේ තමන්ට වඩාත් රසයක් ඒ දෙකින් උත්පාදනය කර ගත හැකි ලෙස ය. කරුමය මග නොහැර පසු පස එන්නේ තමන්ගේ සතුරාගේ ය. තමන්ට විනය කැටි එකාගේ ය. එය අසන්නට මිහිරි කාරණයකි. තමන් සම්බන්ධයෙන් නම් සුරයක් පිරිත් නූලක් බැඳීමෙන් ඒ බඩකඩුත්තුවෙන් ගැලවිය හැකි ය. එහෙම බැරි වුනොත් පන්සලේ හාමුදුරුවන් වරක් කි පරිදි දස කුසලයේ යෙදිමෙන් නැතිනම් පල්ලියේ දෙව් ගැති තුමා කී පරිදි පව් සමා කර ගෙන සියලු පවින් නිදහස් විය හැකි ය. එය ද රසවත් කතාවකි. අනෙකාට කෙළ වී මා නිදහස් වන මේ අපූරු කතා දෙකම, ඒ දෙකම එකිනෙකට පරස්පර වුව ද, විශ්වාස නොකර කොහොම ද? ඒ දෙකම එකවර තුරුළු නොකර ගෙන කොහොම ද?

දේශපාලන හා ව්‍යාපාරික ලෝකය

බෞද්ධාගම පමණක් නොව ඕනෑම ආගමක් අදහන මිනිසුන් අතර ද මේ දෙය මේ ලෙස ම සිදු විය හැකි ය. රසවත් බොරුවලට ආකර්ෂණය වීමට ඇතැම් විට ආගමක් ම ඕනෑ නැත. තිත්ත ඇත්ත ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට ද ආගමක් වුවමනා නැත. ඒ, ආගමික බෙදීමකින් තොරවම, අප කා සතුවත් තිබෙන මිනිස් ස්වභාවය නිසා ය.

ඇතැම් විට අප තලු මර මර රස විඳින්නේ දේශපාලනික බොරු ය. දේශපාලකයන් විසින් අපට විකුණන රසවත් සිහින ය. ඇතැම් විටක ව්‍යාපාරික බොරු ය. ඇතැම් විටෙක එසේ විඳින බොරු අතර අප ගැන අප විසින් ම හදා ගත් බොරු ද තිබිය හැකි ය.

මේ ඕනෑ ම බොරුවක් රසවත් වූ පලියට එයට ඇති අපේ පිළිගැනීම වැඩි වන්නේ ය. හඳෙන් හාල් ගෙනැල්ලා දෙනවා යැයි කීවහම හඳේ හාල් කොහිදැයි අහන්නේ නැතිව ම අප ඊට ආකර්ෂණය වන්නේ ඒ නිසා ය. වාලම්පූරියක් සැප සම්පත් හදනවා යැයි කීවහම පන නැති වාලම්පූරියක් එසේ කරන්නේ කෙසේ දැයි අසන්නේ නැතිව ම ඒවා අයිති කරගන්නට මුදල් පූජා කරන්නේ ඒ නිසා ය. සෝවාන් ලැබී ඇති බවට සහතිකයක් දෙනවා යැයි කියන භාවනා මධ්‍යස්ථාන වලට එහෙම සහතික සපයන්නේ කුමන නිර්ණයක මත පදනම්ව දැයි නොඅසාම යන්නේ ඒ නිසා ය (මරණින් මතු සතර අපායේ උපදින්නට වේ යැයි හාමුදුරුවන් විසින් බය කර ඇති නිසා ම මේ සෝවාන් ලැබීම ද රසවත් අන්දරයක්ව තිබේ).

රසවත් බොරු නිපදවීම සම්බන්ධයෙන් ව්‍යාපාරය ලෝකය විශේෂ දක්ෂතා පෙන්වා තිබේ. බොරු රසවත් ලෙස නිශ්පාදනය කරන අයට ඉහළ මිලක් ගත හැක්කේ ඒ නිසා ය. ඒකට කියන ගෞරවාන්විත නාමය මාකටින් ය. හරි නම් එය නිවැරදි විය යුත්තේ ගරිල්ලා මාකටින් ලෙස ය.

ඇත්ත විකිණීමෙන් ලාභ ලැබිය නොහැකි ය. ඇත්ත කටුක නම් ඇත්තටම අවසානයේ වන්නේ ඒ වෙළඳාමෙන් පාඩු ලැබීමට ය. එහෙත් බොරුවට – විශේෂයෙන් ආනුපාන එක්කොට රසවත් කළ බොරුවට – ඉහළ ඉල්ලුමක් තිබේ.

බොරුව කෙටිකාලීන ද?

සමහරු කියන්නේ ඉල්ලුමක් තිබුනාට බොරුවට පැවැත්මක් නැති බව ය. අපේ අත්දැකීම නම් බොරුවට කෙටිකාලීන පැවැත්මක් ඇති බව ය. කෙටි කාලීනව කීවේ එය සදාකාලික නැති බව අඟවන්නට පමණ ය. එහෙත් එයට දින සති මාස නොව වසර ගණනාවක් අබාධයකින් තොරව සිටිය හැකි ය. ඇතැම් විට එය දශක කීපයක් ද සියවස් කීපයක් ද ශක වර්ෂ ගණනක් ද විය හැකි ය. ඇතැම් බොරු පැවත එන්නේ වසර දෙදහස් පන්සීයයක් නැත්නම් තුන්දහසක් පමණ කාලයක සිට ය.

රසවත් බොරුව අප කලින් ද දැක්වූ පරිදි ශක්තිමත් ය. ඒ නිසා කටුක ඇත්තට ඒ බොරුව නැගිටීමට ඉඩ දෙන්නේ නැත. වෙනත් විදිහකට කියන්නේ නම් කටුක ඇත්ත නමැති කුමරාට ඉපදිය හැක්කේ රසවත් බොරුව නම් මව් මරා පමණ ය. මරණයට එරෙහිව සටන් කරන රසවත් බොරුව ඉදිරියේ එසේ කිරීම පහසු නැත.

ඒ සඳහා බාහිර මැදිහත් වීමක් අවශ්‍ය ය. වින්නඹු අම්මා කෙනෙකු හෝ වෛද්‍යවරෙයකු අවශ්‍ය ය. රසවත් බොරුව ප්‍රශ්න කිරීමක් අවශ්‍ය ය. ඒ රස හානිකර යැයි ද ඇතැම් විට මාරාන්තික විය හැකි යයි ද කියා මිනිසුන් දැනුවත් කරවිම සහ අවදි කරවීම අවශ්‍ය ය. ඇත්ත තිත්ත වුව ද එය සමග ගනුදෙනු කළ යුතු යැයි ඒත්තු ගැන්වීම අවශ්‍ය ය. එය පමා කළ හැක්කේ අපේ ව්‍යාසනයෙන් බව කියා සිටීම අවශ්‍ය ය.

දියුණු රටවල කොහොමද?

රසවත් බොරුවට වෙළඳ පොලක් ඇත්තේ අඩු අධ්‍යාපනයක් සහිත මිනිසුන් වෙසෙන තෙවැනි ලෝකයේ පමණක් නොවේ. බටහිර දියුණු සමාජ වල පවා අපූරු රසවත් බොරුවට අදටත් පැවැත්මක් තිබේ.

මෙය පිළිබිඹු වන රසවත් කතාවක් මැයි 27 දින සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත් පතේ පළ ව තිබුනි. ඒ සිරිල් හෙන්රි හොස්කින් යන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික පයිප්ප වැද්දුම් කරුවා ගැන ය.

ලොබ්සාන්ග් රම්පා යන නමින් ටිබෙට් ජාතික ලාමා වරයෙකු වශයෙන් පෙනි සිටිමින් ඔහු 1956 පොතක් පළ කළේ ය. ඒ ඔහු ලාමා වරයෙකු වශයෙන් ටිබෙටයේ ගත කළ ජීවිතය ගැන ය. ඒ පොතේ බවුන් වඩමින් තෙවැනි ඇස නිපදවා ගත් බවත් ශල්‍ය කර්මයක් අනුසාරයෙන් එය භෞතිකව මතු කර ගත් බවත් කියවිණි. මේ කතාවේ ඇත්තක් නැති නමුදු එවකට ටිබෙටය චීනය විසින් ආක්‍රමණය කොට තිබූ නිසා ටිබෙටය ගැන ඇතිවෙමින් තිබුණු උනන්දුව භාවිතා කරමින් පොත විකිණිය හැකි වෙතැයි සිතූ ප්‍රකාශකයා, තමන්ගේ බේරිල්ලට මෙහි ඇති කතාවේ සත්‍ය අසත්‍ය තාවය විමසුවේ නැති බවට සටහනක් ද සමග, පොත පළ කරන්නට වග බලා ගත්තේ ය. කෙටි කාලයක් ඇතුළත පොත සීඝ්‍ර අලෙවියක් වාර්ථා කළ අතර එහි ජනප්‍රිය තාවය නිසා ම එය ශ්‍රේෂ්ඨ කෘතියක් බවට කෙරෙන විවරණයන් ද පුවත් පත් වල ද සඟරා වල ද පළ විය. පළමු මාස 18 තුළ පොතේ පිටපත් ලක්ෂ තුනක් අලෙවි වූ අතර ඉන්පසු එය නිරන්තරයෙන් නැවත නැවතත් මුද්‍රණය කරනු ලැබිණ. එය අද වන විට භාෂා 40 කට පරිවර්තනය වී තිබේ. ඒ පොතේ පළ ව ඇති බොහෝ කරුණු බොරු බව ටිබෙටයේ ජිවත් වූ බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයන් විසින් ම හෙලි කරනු ලැබ තිබිය දී ය.

මේ සම්බන්ධයෙන් තමන්ට ලැබුණු තොරතුරු වලට අනුව පරීක්ෂණ මෙහෙයවූ පොලීසිය සොයා ගත්තේ මේ පුද්ගලයා කිසි දිනෙක ටිබෙටයට පා තබා නැති කෙනෙකු බව ය. ඔහු ඩබ්ලින් නගරයට පැන ගත් අතර බ්‍රිතාන්‍ය පුවත් පත් ඔහු කළේ බොරුවක් බව ප්‍රසිද්ධ කළේ ය. පසු කලෙක කැනඩාවේ පදිංචි වූ ඔහු තවත් පොත් 18 ක් ලියා පළ කළේ ය. ඒ හැම එකකම තිබුනේ ඔහු සතු යැයි කියන, ධාන්‍ය වඩා ලබා ගත්තා යැයි කියන, සුවිශේෂී බලයන් ගැන ය. ඇස්ට්‍රල් ශරීරය භාවිතා කොට විශ්වයේ ඇවිදීමට ඔහුට හැකි ය යන්න ද ඒ කියන බලයන්ට අයත් විය.

බොරුව වුනත් රසවත් නම් මක් වෙනවා ද?

ඔහුගේ පොත් අලෙවි වී ඇත්තේ මිලියන ගණන් වලිනි. ඔහුගේ අනුගාමිකයන් දස දහස් ගණනකි. ඇතැම් විට මිලියන් ගණනක් පවා වන්නට ඇතැයි මේ ලිපියේ සඳහන් වෙයි. ඔහු හිතේ එක් එක් විකාර මවාගෙන කතා කරන බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික හිටපු නළ වැද්දුම් කරුවෙකු බව දැන ගත් පසුත් ඔහු අනුගමනය කිරීමට ඉදිරිපත් වූ මිනිසුන් දස දහස් ගණනින් සිටියේ යැයි ද වාර්තා වේ.

ඔහු මිය ගියේ 1981 බව සළකන විට පෙනෙන්නේ මෑතක් වන තුරුත් දියුණු රටවල පවා රසවත් බොරුවට විශාල ඉඩක් තිබී ඇති බව ය. අදටත් ඒ තත්වය මුළුමනින් ම වෙනස් වී නැති වුව ද බොහෝ රටවල මිනිසුන් මිත්‍යා විශ්වාස වලින් ඈත්වන ලකුණු මේ වන විට පෙනෙන්නට තිබේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් අප සිටින්නේ නම් බොහො පසු පස ය.

තිත්ත ඇත්ත හමුවේ රසවත් බොරුවට තවත් කාලයක් ආයුෂ තිබෙන බව නම් සක් සුදක් සේ සහතික ය.

ඇත්ත වුනත් තිත්ත නම් කුමකට ද? බොරුව වුනත් රසවත් නම් මක් වෙනවා ද? බොරුවට ආයුෂ තියෙන්නේ එතැන ය.

(බෞද්ධ දර්ශනය හෝ ක්‍රිස්තියානි දර්ශනය ප්‍රශ්න කිරීමක් මේ ලිපියෙන් නොකෙරේ. මේ ආගම් දෙකම මිනිසුන්ට වඩා යහපත් දිවියක් ගත කිරීමට දිරියක් සපයන බව ලේඛකයාගේ පිලිගැනීම ය. මේ ලිපියෙන් කරනුයේ ඒ ආගම් සමග බැඳි ඇති ඇතැම් විශ්වාසයන් පමණක් ප්‍රශ්න කිරීම ය. ඒ හරහා කටුක ඇත්තටත් රසවත් බොරුවටත් මිනිසුන් ඇදී යන ආකාරය දක්වා සිටීම ය.)

ඉතිහාසය නැවත කියවීම

පාසල් යන කාලයේ ඉතිහාසය අපට එපා කර තිබුනේ රජවරුන් රාජ්‍ය විචාරය කළ වකවානු කටපාඩමින් මතක තබා ගැනීමට බල කළ ගුරුවරුන් විසිනි. එසේ මතක තබා ගැනීමේ ඇති වැදගත් කම ගැන නොදැනුන නිසා ම ඒවා මතක තබා ගැනීම අනවශ්‍ය කරදරයක් ලෙස අපි සැළකුවෙමු.

ඉතිහාසය ඉගැන්වූ ගුරුවරුන් ඉතිහාසයට නොදුන් වටිනාකමක් ඊට තිබේ. ඉතිහාසය කන්න දැයි අසන්නේ, එහි අගය ලඝු කොට දක්වන්නේ, ඒ වටිනාකම නොදුටු මිනිසුන් ය. පාසලේ පන්තියේ දී අලස ගුරුවරුන්ගෙන් පමණක් ඉතිහාසය උගත් මිනිසුන් ය.

ඉතිහාසය ගැන සඳහන් කරන විට බොහෝ දෙනෙකුගේ සිතට එන්නේ අපේ රටේ ඉතිහාසය ය. එය ඇතැමෙකුට අනුව පටන් ගත්තේ විජය නැමැති මැරයාගෙනි. අකිකරු පුත්‍රයාගෙනි. ඒ නිකම් ම නිකම් මිනිසෙකු නොවේ. සිංහයෙකුට දාව උපන් තාත්තා කෙනෙකුගේ පුතෙකි. ඇතැමුන්ට අනුව විජය ඉතිහාසය තුළ ප්‍රාදුර්භූත වී නැති වි ගිය කෙනෙකි. අපේ සැබෑ ඓතිහාසික උරුමය එන්නේ විජයගෙන් නොව රාවණාගෙනි. මේවා ඉතිහාසය නොවේ. ඉතිහාස කතන්දර ය. ඉතිහාස ගත සාක්කි නොමැතිව ජන ප්‍රවාදයේ එන කතාවලින් ගොඩ නගා ගත් වීර කාව්‍යයන් ය. ඉලියඩ් සහ මහා භාරතය වැනි වීර කාව්‍යයන් ය. රාම රාවණා පුරා වෘත්තය ඉන්දියාවේ පමණක් නොව ඉන්දුනීසියාවේ බාලි දූපතේ ද අදටත් රඟ දක්වනු ලබන නාට්‍යයක් බව බොහෝ දෙනා නොදනිති.

තවත් අයෙකුට අනුව ඉතිහාසය ලෙස ගත යුත්තේ ආගමික පත පොතේ සඳහන් ඉතිහාසය ය. උදාහරණයක් ලෙස වසර 6000ට පමණ පෙර දෙවියන් ආදම් හා ඒවගෙන් මිනිසා මැවූවේ යැයි කියනවා වැනි රසවත් කතන්දරය ය. ජනප්‍රවාදයෙන් එන කතන්දර තරමට ම ඒවා ද අයත් වන්නේ ඉතිහාසයට වඩා සාහිත්‍යයට ය.

ඉතිහාසය යයි අප අද කතා කරන්නට බලාපොරොත්තු වන්නේ පොසිල හා වෙනත් දෘඩ සාක්ෂි අධ්‍යයනයෙන් බිහිකර ගත්, සත්‍යයට වඩා ආසන්න යැයි සැළකෙන, ඉතිහාසය පිළිබඳව ය.

විවිධ ඉතිහාසයන් තිබේ

අපව, එනම් මිනිසාව හා ලෝකය, වඩා හොඳින් තේරුම් ගත හැකි එක් විෂයයක් නම් ඉතිහාසය ය. වර්ෂ බිලියන ගණනකට එහා විශ්වය බිහිවූ හැටි ද අප ජීවත් වන මහ පොළොව මුල දී ජීවය ද පසුව ගහ කොළ සතුන් ද තවත් පසු කලෙක මිනිසා ද ඇති විය හැකි ලෙස පරිවර්ථනය වූ අයුරු ද ඒ තුළ මිනිසාගේ පරිණාමය අනුක්‍රමයෙන් ඇති වූ අයුරු ද අපට උගත හැක්කේ ඉතිහාසය හැදෑරීමෙනි. ඒ ජීව පරිණාමයේ ඉතිහාසය ය.

ආදි කාලීන මිනිසා සිය පැවැත්ම වෙනුවෙන් සමාජගත වූ අයුරු ද ඒ සමාජය පවත්වා ගෙන යෑම සඳහා සංස්කෘතියක් බිහි කළ අයුරු ද තාක්ෂණයේ පෙරලිය සමග ඔවුන්ගේ සමාජ සම්බන්ධකම් වෙනස් වූ අයුරු ද- ඒ සමග සංස්කෘතිය ද වෙනස් වූ අයුරු ද අපට තේරුම් ගත හැක්කේ ඒ ඉතිහාසය හැදෑරීමෙනි. ගල් යුගයේ සිට ලෝකඩ යුගය හරහා ද එතැන් සිට වාෂ්ප එන්ජිම දක්වා ද වශයෙන් ආයුධ හා උපකරණ සොයා ගැනීම සමාජ වෙනස් කම් වලට බල පෑ ආකාරය සහිත තාක්ෂණයේ ඉතිහාසය අපට උගත හැකි ය. එය ම ගෝත්‍රික සමාජයක සිට වහල් සමාජය, වැඩවසම් සමාජය හරහා ධනේෂ්වර සමාජයක් දක්වා වෙනස් වූ අයුරු දැක්වෙන දේශපාලන ඉතිහාසය ද ඒ තුළ සිදු වූ තාවකාලික සමාජවාදී සමාජයේ උපත හා විපත පිළිබඳ දැක්වෙන මෑත දේශපාලන ඉතිහාසය ද අපට උගත හැකි ය.

විද්‍යාවට ද ඉතිහාසයක් තිබේ. ලෝකය පැතලි ලෙස සැළකිමෙන් ද පෘථිවිය වටා සූර්යයා ගමන් කරන්නේ යැයි ගැනීමෙන් ද ආරම්භ වූ ලෝකය තේරුම් ගැනීම පිළිබඳ ගමන අද වන විට ලෝකය ගැන අප දත් දේ ඔලුවෙන් හිටවා තිබෙන තැනකට පැමිණ සිටින්නේ විද්‍යාව ආ ඒ ඓතිහාසික ගමනේ ප්‍රතිඵල හැටියට ය.

මෙසේ විවිධ ඉසව් ඔස්සේ දිවෙන අපේ ඉතිහාසය අපේ නිම් වළලු ප්‍රසාරණය කරමින් පැතිරෙන්නේ විශ්වය ප්‍රසාරණය වන විදිහට ම ය.

ඒ ඉතිහාස ගමන් මග දිවෙන්නේ නව දේ සොයා ගැනීමේත් ඊට ඉඩ දීම සඳහා පැරණි දේ ඉවත දැමීමේත් ක්‍රියාවලිය හරහා ය. ඒත් නව දරුවා ඉපදුණේ පහසුවෙන් නොවේ. සමාජයට විළි රුදා විඳගන්නට සිදු වීමෙනි. පැරණි දේ ඉවත දැමුණේත් පහසුවෙන් නොවේ. මියගිය සහෘදයෙකුගේ මෘත කලේබරය ඉවත් කිරීමක දී මෙන් දරා ගත නොහැකි ව අඳෝනා නගන ආකාරයට ම, පසුබාමින්, අමාරුවෙනි.

ඉතිහාසය නිවැරදිව කියවා ගත් තැනැත්තාට මේ යථාව පැහැදිලි වෙයි. ඒ නිසා ම නව දේට බියත්, පැරණි දේට අනවශ්‍ය බැඳීමත්, ඔහුට ඇති නොවේ.

ඉතිහාසය අපට අවශ්‍ය වන්නේ ඒ තුළින් පාඩම් ඉගෙනීමට ය. අපට වැරදුන තැන් ගැන ඉගෙනීමට ය. අප නිවැරදි වූ තැන් ගැන ඉගෙනීමට ය. අප වෙනස් වන සමාජයට, පරිසරයට, අභියෝගයන්ට අනුවර්ථනය වූ හැටි ගැන ඉගෙන ගන්නට ය. ඒ සියල්ල වර්ථමානයේ සිදු වන දේ හොඳින් තේරුම් ගැනීමට ය. අනාගතයට වඩා හොඳින් සූදානම් වීමට ය. මුහුණ දීමට ය.

පම්පෝරි ගැසීමට ඉතිහාසය යොදා ගැනීම

එහෙත් වැඩි දෙනෙකු ඉතිහාසය සොයන්නේ පම්පොරි ගැසීමට ය. ආඩම්බර වීමට ය. ඒ නිසා ඔවුන් කරන්නේ ඉතිහාසයෙන් තමන්ට කැමති දේ තෝරා ගැනීම ය. ඉතිරි දේ නිශ්ප්‍රභා කිරීම ය.

ඉතිහාසයෙන් මෙසේ ආඩම්බරයෙන් උපුටා ගැනෙන එක කරුණක් නම් රූමත් තුරුණු ලියකට රත්තරන් පොරවාගෙන පේදුරු තුඩුවේ සිට දෙවුන්දර තුඩුවට යෑමට හැකි වූ බව ය. මේ නම් අතිශෝක්තියක් බව කියන්නට වෙනත් සාක්කි බොහෝ වෙතත් මෙය බරපතල සාක්කියක් ලෙස විද්වතුන් විසින් ම හුවා දක්වනු අපට අසන්නට ලැබේ. එක් පැත්තකින් මෙතැන ඇත්තේ එසේ ගිය බවට දෘඩ සාක්ෂියක් නොවේ. එසේ යෑ හැකිව තිබුණේ යැයි කියන පාරම්බෑමක් පමණි. අනිත් පැත්තෙන් මෙය මුළු අතීතයම ආවරණය කරන්නක් නොවේ. ඒ අතීතය තුළ එක් යුගයක් ගැන කියන කතාවකි. එහෙත් එය උපුටා දක්වන්නේ පුරාණ අතීතය පුරාම ඒ තත්වය පැවතුණ බවක් පෙන්වමිනි.

තවත් ආඩම්බරයෙන් සඳහන් කරන කරුණක් වන්නේ රාවණා රජුගේ දස්කම් විස්කම් ය. එහි කූට ප්‍රාප්තිය ඔහු සතුව තිබුණේ යැයි කියන දඩු මොනරය ය. එය ජනප්‍රවාදයෙකැයි සිතෙන්නේ එය ඉතිහාසය තුළ අහම්බයක් වි තිබිම ය. එවැනි තාක්ෂණයක් තිබුනේ නම් එය රාවණා සමගම වැළලී යන්නට ලොකු හේතුවක් තිබිය යුතු ය. ලංකාවේ තිබූ වාරි තාක්ෂණය සියවස් ගණනාවක් පුරා පැතිර පැවතියේ ය. දඩු මොනරය රාවණා සම්බන්ධව මිසක ඉන් බාහිර ව අසන්නට නොලැබේ.

ඇතැමෙක් ඉතිහාසය විමසන්නේ තමන්නේ මතවාදය සනාථ කරන්නට සාක්කි ගන්නට ය. ඊට ප්‍රතිපක්ෂ සාක්ෂි බැහැර කරන ඔවුහු අදාළ නොවන කරුණු පවා කපා කොටා ඔප මට්ටම් කොට සාක්කි ලෙස යොදා ගනිති.

ඉතිහාසයෙන් මෙසේ සාක්කි සොයන එක් පිරිසක් නම් බුදුන් වහන්සේ ලංකා ද්වීපයට ගැට ගසා ගැනීමට වුවමනා අය ය. මෙය බුදුන්ගේ දේශය කීමෙන් නොනැවතී මෙය බුදුන් උපන් දේශය ලෙස හඳුන්වමින් ඔවුහු සාක්කි සෙවීමේ නිරතව සිටින්නෝ ය. එසේ සාක්කි සොයන අය ඉන්දියාවේ නේපාලයේ පමණක් නොව පකිස්ථානයේ පවා තිබෙන වඩාත් ප්‍රබල සාක්ෂි වුවමනාවෙන් මග හරින්නෝ ය.

සැබෑ ඉතිහාසය මතු කර ගැනීම

ඇතැම් අවස්ථාවල සාක්කි බැහැර කිරීමෙන් නොනැවතී ප්‍රතිපක්ෂ සාක්ෂි විනාශ කිරීමට ඔවුහු ඉදිරිපත් වෙති. උදාහරණයක් ලෙස බාහිමියන් බුදු පිළිමය විනාශ කළ ඇෆ්ගන් අන්තවාදීන්ගේ එක් අභිලාෂයක් වන්නට ඇත්තේ ද ඇෆ්ගනිස්ථානයේ බෞද්ධ ඉතිහාසයක් නැතැයි කියන්නට විය හැකි ය.

ඒ නිසා ම ඉතිහාසය, සැබෑ ඉතිහාසය, මතු කර ගැනීම අපහසු ය. ඒවා එක්කෝ ජනප්‍රවාද වලින් නැතිනම් ආගමික මතිමතාන්තරයන්ගනේ වැහිලා ය. නැත්නම් වුවමනාවෙන් වසා දමා ය. ඒත් නැත්නම් විනාශ කර ය. ඒ තත්වය යටතේ ඉතිහාසය හැදෑරීම ම අභියෝගයකි.

ඉතිහාසය යනු ජයග්‍රාහකයාගේ ඉතිහාසය යැයි කතාවක් තිබේ. ඒ කතාවට ද හේතුව ඇත්තේ ජයග්‍රහණය කළ තැනැත්තා විසින් තම ජය තහවුරු කර ගනු වස්, ඊට සූජාත භාවය ලබා ගනු වස්, ඉතිහාසය නැවත ලිවීමට, අලුතෙන් ලිවීමට, කටයුතු කිරීම ය.

මිනීමරුවෙකුට තමන් සිදු කළ මරණය සම්බන්ධ සියලු සාක්කි හැංගිය නොහැකි ය. තමන්ට හැකි ලෙස සියල්ල මකා දැම්මේ යැයි ඔහු සිතුවේ වුව ද අවසානයේ ඔහු අවබෝධ කරගන්නේ දක්ෂ රහස් පරීක්ෂකවරයෙකුට අවශ්‍ය සාක්කි, තමන් නොසිතූ තැනකින්, අනාවරණය කර ගත හැකි බව ය.

ඉතිහාසය සම්බන්ධයෙන් ද එය සත්‍යයකි. වසන් කරන්නට හැදුව ද නව සාක්ෂි මතුව සැබෑව පසුව හෝ එලියට පැමිණෙන්නේ ය.

අනන්‍යතාවයක් ලබා දෙන ඉතිහාසය

ඉතිහාසය රටකට ජාතියකට අනන්‍යතාවයක් ලබා දෙන්නේ ය. අප වෙනත් ජාතීන්ගෙන් වෙන්වන්නේ අපේ ඉතිහාසය නිසා ය. ඒ නිසා ම අපත් අනෙකාත් අතර මායිම් රේඛාව ඇඳ ගැනීමට ඉතිහාසය අවශ්‍ය වන්නේ ය.

ඉතිහාසය අප මෙතෙක් කතා කළේ රටක් ජාතියක් හෝ සමූහයක් කේන්ද්‍ර කොට ගෙන ය. එහෙත් පුද්ගලයන්ට ද ඉතිහාසයක් තිබේ. පුද්ගල අනන්‍යතාවය ඇතිවන්නේ ද ඒ ඉතිහාසය නිසා ය.

මේ අනන්‍යතාවය ඇත්තට ම පවතින්නක් ද? අවාසනාවට නැත. අද ඉන්නේ ඊයේ සිටින මම නොවේ. අද මේ රටේ ඉන්නේ මීට සියවස් ගණනාවකට හිටපු මිනිසුන් නොවේ. එහෙම තිබිය දී අප අනන්‍යතාවය සඳහා ඉතිහාසය තෝරා ගැනීම යුක්ති යුක්ත ද?

යුක්ති යුක්ත නැත. එහෙත් වෙනත් කිසිදු පදනමක් නැති තැනක කිට්ටුවෙන් හෝ අනන්‍යතාවයක් හඳුනා ගත හැක්කේ අතීතයට, ඉතිහාසයට, පිවිසීමෙනි. කෙනෙකුගේ නැති නම් ජාතියකගේ කතාවට සවන් දීමෙනි. එහි පරිණාමය ගැන විමසීමෙනි.

එතැන දී අප ප්‍රවේසම් විය යුතු ය. වසර 50-60 ක ජීවිතයක් ගත කළ කෙනෙකු වසර 30 දී කළ යමක් බලා ඔහු ගැන තීන්දුවකට එළඹිය නොහැකි ය. එයින් අදහස් කරන්නේ අවුරුදු 30 දී ඔහු කළ කී දේ අදාළ නොවන බව නොවේ. එය ගලා යන ප්‍රවාහයක එක මොහොතක් පමණක් බව සැළකිය යුතු බව ය. ප්‍රවාහය තේරුම් ගත හැක්කේ ඒ මුළු කාලය තුළ සිදු වූ දෑ හූයක්, නූලක්, මෙන් දැකීමෙනි. කෑලි වලින් ඵල නැත. කෑලි එකතුව ගොඩ නැගෙන විකාශනය වැදගත් ය. අනන්‍යතාවය සෙවිය යුත්තේ ඒ විකාශනය තුළ ය.

ඒ විකාශනය ඇතැම් විට නොදියුණු බවේ සිට දියුණු බව දක්වා වූ සාධනීය ලෙස සටහන් වුනු ක්‍රමික ගමනක් විය හැකි ය. ඇතැම් විට කලක් යහපත් ව සිට පසු කලෙක අයහපත් බව දක්වා පසු බැස්සා වූ නිශේධනීය ගමනක් විය හැකි ය. වඩාත් අවශ්‍ය වන්නේ දිසාව කෙසේ දැයි සොයා ගැනීම ය. මක් නිසා ද යත් වඩාත් වැදගත් අද සිටින ඔහු කවරෙක්දැයි දැන ගැනීම ය. අපට ගනුදෙනු කිරීමට සිදු ව ඇත්තේ අද සිටින ඔහු සමග නිසා ය.

ඉතිහාසය තුළින් ඉගෙනීම

ඉතිහාසය අපට, අප ගැන, උගන්නට අවස්ථාවක් ලබා දෙයි. අප පසු පසට යන්නේ ද පසු පසට යන්නේ නම් අපට වැරදුණේ කොතැනක ද අප වරද්දා ගත්තේ කොතැනක ද අපට වැරැද්දුවේ කවුරුන් ද කෙසේ ද යන්න අපට ඉතිහාසය විමසීමෙන් සොයා ගත හැකි ය.

අප ඉදිරියට යමින් සිටින්නේ ද ඒ ඉදිරි ගමන සඳහා අපට උදව් ලැබුනේ කාගෙන් ද කුමන බලවේගයන්ගෙන් ද වාසනාව ඒ උදෙසා කොතෙක් බල පෑවේ ද වටපිටාව ඒ වෙනුවෙන් කොතෙක් උදව් වූයේ ද යන දෑ ද අපට ඉතිහාසය විමසීමෙන් සොයා ගත හැකි ය.

අප මෙහි දී එක දෙයක් සම්බන්ධයෙන් ප්‍රවේසම් විය යුතු ය. ඒ අප ඉගෙනීම සම්බන්ධයෙන් පළඳින කණ්ණාඩිය කෙබඳු ද යන්න ය. සමහරු වැරදිවලට හේතුව හැටියට දකින්නේ තනිකරම බාහිර කාරණා ය. කවරෙකු හෝ අපේ ඉරණම ඔවුන්ට ඕනෑ ලෙස වෙනස් කර ඇතැයි එවිට සිතෙන්නේ ය. ඒ අප තුළ අඩුපාඩු නැතැයි යන උපකල්පනය ඇතුව ය.

සමහරු වැරදිවලට හේතුව හැටියට දකින්නේ අභ්‍යන්තර කාරණා ය. අප කළ වැරදි අපේ පරිහානියට බල පෑ බව ය. මුලින් කී අස්ථානය අපට වෙනස් වීමට දිරි දෙන්නේ නැත. බාහිර බලවේගවලට ගතු කියනවා හැරෙන්නට අපට කළ හැකි දෙයක් නැත. දෙවැනි අස්ථානය අපට අප දෙස බලන්නට අවශ්‍ය වෙනස් කිරීම් ඇති කරන්නට පොළඹවන්නේ ය. ඒ නිසා ම වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් දෙවැන්න ය.

වැරදි සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව හරි ගිය දෑ සම්බන්ධයෙන් හේතු විමසීමේ දී හමු වන හේතු අප පළඳින කණ්ණාඩිය අනුව වෙනස් වන්නේ ය.

එසේ වුව ද සත්‍යය දෙකටම වඩා වෙනස් ය. ඕනෑ ම අසාර්ථක වීමකට හෝ සාර්ථක වීමකට ඒ පුද්ගලයා හෝ රටද බාහිර කාරණා ද වාසනාව හෝ අවාසනාව (අහඹු සිදුවීම්) ද බලපාන්නේ ය. එවැනි විමසුමක් වඩා යථාර්ථවාදී ගමනකට අප යොමු කරන්නේ ය. එසේ වුව ද එලෙස මැදිහත් සිතින් ඉතිහාසය විමසන්නට නැඹුරුවක් අපට නැත. අප, අපට කැමති එක් අන්තයක සිට, ඉතිහාසය දෙස බලන්නට වඩා කැමති ය.

අනාගතය පුරෝකථනය සඳහා ඉතිහාසය භාවිතා කිරීම

සමහරු ඉතිහාසය අනාගතය පුරෝකථනය කිරීම සඳහා ද භාවිතා කරති. ඔවුන්ට අනුව ඉතිහාසය තුළ යම් ප්‍රවණතාවයක් විණි නම් අනාගතයේ ද එය එසේ ම වීම වැළැක්විය නොහැකි ය.

උදාහරණයක් ලෙස ඉතිහාසය පුරා ජාතින් දෙක අතර ගැටුම් පැවතීම නිසා ඉදිරියේ ද එය ම සිදු වනු ඇත්තේ ය. එසේ සිතන ඔවුහු ගැටුමට ම සූදානම් වී සිටින්නෝ ය. ගැටුම අපේක්ෂාවෙන් සිටින්නෝ ය. සිදු වන පුංචි සිද්ධියක් ගැටුමක ආරම්භයක් ලෙස ගන්නෝ ය. යුද ප්‍රකාශ කිරීමක් ලෙස ගන්නෝ ය. එයට ඒ ලෙස ම ප්‍රතිචාර දක්වන්නෝ ය. එයින් සිදු වන්නේ අතීතයෙන් වියෝවන්නට නොහැකි වීමට ය.

ඔවුන්ට අවශ්‍ය දුටු ගැමුණු නාට්‍යය නැවත නැවතත් රඟ දක්වන්නට ය. ඒ සඳහා ප්‍රතිවිරුද්ධ කඳවුරේ එලාර කෙනෙකු දැකීමට ය. නැති වුනොත් එහෙම කෙනෙක් තනා ගන්නට අවශ්‍ය වැඩ කටයුතු කරන්නට ය.

අතීත අත්දැකිම් අනුසාරයෙන් තනා ගත් පූර්ව නිගමනයන් තුළ ඔවුහු සිය ලෝක දැක්ම තනා ගන්නෝ ය. මේ පූර්ව නිගමනයන් නව අනාගතයක්, වෙනස් අනාගතයක්, තනා ගැනීමට ඇති ඉඩ අවුරන්නේ ය. පූර්ව නිගමනයන් වලට ජීවය පිඹිමින් ඒ මත්තේ ඇලී ගැලී ඉන්නා මිනිසුන් බහුල රටවලට වෙනස් අනාගතයක් නිර්මාණය කර ගත නොහැකි ය. ඔවුන්ට සිදු වන්නේ අතීත නාරාවලේ රැඳෙමින් දිගින් දිගට පැසීමට ය.

ඊට ප්‍රතිපක්ෂව ඇතැම් අය අනාගතය, අතීතයෙන් ස්වායත්තව, නිර්මාණය කර ගත හැකි දෙයක් ලෙස දකින්නෝ ය. ඔවුන් අතීතය අත් හැරීමට සූදානම් ය. එයට නොඇලී එය සමග නොගැටී ඉන්නට ඔවුන්ට හැකි ය. පූර්ව නිගමන විමසන්නට ඒවා බැහැර කරන්නට ඔවුන් කැමති ය. ජීවිතය, එහෙම පිටින් වෙනස් නව අවස්ථාවන් උදාකරමින්, විප්ලවකාරී ලෙස වෙනස් වන ශාක්‍යතාවයෙන් යුක්ත යැයි ඔවුහු සිතති. ඒ නිසා ම නව විශ්වාසයකින් යුතු ව නව අනාගතයක්, වෙනස් අනාගතයක්, අතීතයෙන් වියෝ වුණු අනාගතයක් ගැන සිහින දකින්නට, ඒ වෙනුවෙන් වෙහෙසෙන්නට, ඔවුන් සූදානම් ය.

ඔවුහු සිහින දකිති. අනාගතයේ එක් දිනක සිංහල දෙමළ සහයෝගයෙන් යුතු ආණ්ඩුවක් යටතේ ඉදිරියට යන ශ්‍රී ලංකාවක් ඔවුහු දකිති. ඔවුහු එලාරගේ සොහොනට ගෞරව කරන්නට අතීතයෙන් පාඩම් ඉගෙන ගන්නා ගමන් ම, එලාර සමග එක්ව රට ගොඩ නගන්නට ඉදිරිපත් වන්නැයි දකුණේ ජනයාට අරාධනා කරන මහා සංඝරත්නයක් ගැන ද සිහින දකිති. සැබෑ වන්නේ දකින සිහිනය යැයි විශ්වාසයක් ද ඔවුන් සතු ව ඇත.

මේ සියල්ල අපට කියන එක් වැදගත් කාරණයක් තිබේ. ඒ ඉතිහාසය ප්‍රවේසමෙන් හැදෑරිය යුතු බව ය. එයින් නිසි  ප්‍රයෝජන ලැබ යහපත් අනාගතයක් නිර්මාණය කර ගත යුතු බව ය. එසේ නොකර ඉතිහාසය ගැන පම්පෝරි ගසමින් සිටීමෙන් අත්වන ප්‍රතිඵලයක් නැත.