බෞද්ධ සාහිත්‍ය නිර්මාණය කළ ලේඛක තුමනි,
ඔබගේ සාහිත්‍ය චාරිකාව තුළ වටිනා බොහෝ දේ මුණ ගැහෙන බව හැබෑ ය. එහෙත් සමහර දේ අතිශෝක්තියට නංවන්නට ගොස් ඔබට වැරදී තිබෙන බව ද නොකියා බැරි ය. විශේෂයෙන් අසාමාන්‍ය පෞර්ෂයක් හා බුද්ධියක් තිබූ මිනිසෙකු හාස්කම් වලින් හෙබි දෙවියෙකු කරන්නට ගත් වෑයමෙන් ඔබ ඇති වෙන්නට අනා ගෙන තිබේ. ඉන් නොනැවතී නා ගෙන ද තිබේ.
අංගුලිමාල 999 ක් ජීවිත විනාශ වන තෙක් බලා සිටි බුදුන් ඔහු තම මව මරණ බව දැන ගත් විට සසල වී ඔහු හමුවට වැඩිය බව ඔබ කියන්නේ ය. ඔබ එයින් කියන්නේ 999 ක් සෙසු ජිවිත ජිවිත නොවන බව ද? බුදුන් වහන්සේ එසේ කල්පනා කළ බව ද?
ඔබ විසින් ඇති කළ මේ ප්‍රශ්නය ලිහන්නට ගොස් බෞද්ධ උවැසියන් තව තවත් පඹ ගාලකම පැටලෙන බව ඔබ නොදන්නවා විය හැකි ය. එක් අයෙකුගේ උත්සහයක් වූයේ 999 තමන් පෙර කළ කර්ම විපාක හේතුවෙන් මිය යන්නට සිටි බවත් අංගුලිමාලට පැවරී තිබුනේ ඔවුන්ගේ අලුගොසුවා වීමේ කටයුත්ත බවත් ය. ඒ සමගම ඔවුන් කියා සිටියේ සිදු විය යුතුව තිබූ කෙනෙකුගේ කර්ම විපාකයක් මැඩලීමට බුදුන්ට පවා නොහැකි බව ය. ඒ නිසා මැදිහත් වන්නට බුදුන් උත්සහ නොකළ බව ය.
එහෙම උත්තර දෙන විට තවත් අතුරු ප්‍රශ්න ගණනාවක් මතු වෙයි. එක් ප්‍රශ්නයක් නම් 999ක් මිනිසුන්ගේ කර්ම විපාකය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අලුගෝසුවා හැටියට මේ ආත්මයේ රහත් වන්නට සිටි කෙනෙක් තෝරා ගත්තේ ඇයි ද යන්න ය.
එක එළු දෙනකගේ හිස සිඳ අත් කර ගත් කර්මය නිසා ආත්ම ගණනක් විපාක වින්ද මිනිසුන් සිටි ලෝකයක 999 ක් මිනිසුන් මැරූ අංගුලිමාල එම ආත්මයේම සසරින් එගොඩ වීම විස්තර කරගන්නට අමාරු වීම ද ඊළගට මතුවන ගැටළුව ය. ඒකට තිබෙන උත්තරය අහෝසි කර්ම ය. 999 ක් මරා දැමීම අහෝසි කළ යුතු තරමේ සුළු එකක් ද? ඊළගට එන්නේ අතුරු ප්‍රශ්න ය. අහෝසි වන්නේ පව් විතර ද? 999ක් මැරූ පව අහෝසි වන විට අප කළ දහසකුත් එකකුත් පිනුත් අහෝසි වන්නේ ද?
එක ගැටළුවක් ලිහන්නට ගොස් දිගින් දිගට ගැටළු වල පැටලීමේ ශෝචනීය ඉරණමට මේ සැදැහැවතුන් මුහුණ දී තිබේ. ඔබ ලියද්දී විසඳිය යුතු ව තිබුණු ගැටළු ඔබ කම්මැලි වී මග හැර ගිය නිසා අද ඒවාට උත්තර සොයන්නට වෙන්නේ ඔබේ සැදැහැති පාඨකයන්ට ය.
එක බොරුවක් නිසා මිනිසුන්ට බොරු ගණනාවක් කියන්නට සිදු වෙනවාට අමතරව මුල් බොරුවෙන් ගැලවීමක් ද ලැබීම අපහසු බව බොහෝ දෙනා අත්දැකීමෙන් ම දනිති. ඒ බව බෞද්ධ සාහිත්‍ය ලියන්නට බාර වූ ඔබ දැන සිටියේ නැත.
ඔබ පටන්ගත්තේ බුදුන්ට තම නුවණින් වෙන්නට යන්නේ කුමක් දැයි දැන ගන්නට හැකි වූ බව යන බොරුව කියා ය. ඒ බොරුව නිසා ඔබත් බෞද්ධ සැදැහැතියෝත් යන දෙගොල්ලෝම දැන් අමාරුවේ වැටී සිටිති.
එසේ දැන ගන්නට පුළුවන් වුයේ නම් බුදුන් අංගුලිමාල හමුවට යන්නේ බොහෝ කලින් ය. එහෙත් බුදුන්ට පණිවුඩය ලැබෙන විට 999 ක්ම සමුගෙන තිබුණේ ය. ඒ කාලයේ ඊමේල් නොතිබුණු නිසා පණිවුඩය ලැබෙන්නට ඇත්තේ ස්නේල් (snail) මේල් වලිනි. ඒ නිසාම 999 ක්ම බිලිගන්නකම් බුදුන් අංගුලිමාල ගැන නොදැන සිටියා වන්නට පුළුවන. එහෙම වුනානම් බුදුහාමුදුරුවන් බේරන්නට බොරු කියන්නට ඔබට සිදු වන්නේ නැත.
දැන් ඉතින් බොරු වැලක් කියා වත් මෙයින් ගොඩ එනු බැරි ය. මුසාවාදා වේරමණී කියා සිල් පදයක් පංච ශීලයට එක් කරන්නට ඇත්තේ මේ නිසා ය. ඒත් සම්‍යයක් බොරු යන තව බොරුවකට මුවා වී වැඩ අනාගන්නා බෞද්ධ උපාසික උපාසිකාවන් මෙන්ම ඔබ ද දැන් අනා ගෙන ඇත.
අසාමාන්‍ය පෞර්ෂයක් ද අසම සම බුද්ධියක් ද තිබූ බුදුන් වහන්සේට ඔය එක එක ඥානයන් නොඑල්ලුවාට බැබලෙන්නට ඕනෑ තරම් ගුණාංග තිබුනේ ය. උන්වහන්සේ අතිශෝක්තියට නංවන්නට ගිහින් ඔබ ඇන ගත්තා විතර නම් කමක් නැත. උන්වහන්සේ ද ඒ හරහා හෑල්ලු කර දැමුනේ ය. මට වඩාත් ඔබ සමග අමනාපය ඇත්තේ ඒ නිසා ය.
නෙන සේ සකස් කරන ලද පිටි ඇනුම ගැඹුරු නටන තෙල් තාච්චියක දමා බදින්නේ මොන හිතකින් ද යනු මට හිතා ගන්නටත් බැරි ය.
වචන සෙල්ලම් 